Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej pracodawcy: luksus czy konieczność?

Diana Bożek  | czas czytania: 4 min 

Ubezpieczenie OC pracodawcy stanowi „klasyczną” klauzulę rozszerzającą ochronę ubezpieczenia OC działalności przedsiębiorstwa. 

Rzadko bywa ona jednak przedmiotem ożywionych negocjacji między zakładem ubezpieczeń a pośrednikiem, zwykle dba się przede wszystkim o odpowiednio szeroką definicje pracownika, włączającą osoby na umowach cywilnoprawnych, stażystów, praktykantów, etc. OC pracodawcy należy do standardu, o którym się nie dyskutuje. Sami klienci nie zawsze są przekonani o celowości posiadania ochrony w tym zakresie, płacą przecież składki na ubezpieczenie wypadkowe. W świadomości niektórych pracodawców to ZUS powinien zaspokajać roszczenia pracowników z tytułu wypadków przy pracy.

OC pracodawcy pozostaje więc na styku prawa ubezpieczeń społecznych - materię tę reguluje ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, dalej nazywana „ustawą wypadkową” i prawa cywilnego. Rodzi to nie tylko interesujące problemy doktrynalne, ale przede wszystkim wyzwania praktyczne.

Warunki ubezpieczeń OC funkcjonujące na polskim rynku mocno podkreślają ten związek. Po pierwsze, powszechną praktyką jest definiowanie w OWU wypadku przy pracy jako takiego zdarzenia, które zostało uznane na wypadek przy pracy w rozumieniu ustawy wypadkowej. Będzie to więc:

  • zdarzenie nagłe (czyli niespodziewane, niejako zaskakujące), 
  • wywołane przyczyną zewnętrzną (rozumie się ją w sposób szeroki, jako działanie niepochodzące z organizmu poszkodowanego pracownika), 
  • powodujące uraz lub śmierć 
  • i pozostające w związku z pracą (może to być nie tylko związek miejsca i czasu, ale także związek funkcjonalny). 

Ubezpieczyciele zastrzegają, że świadczenia otrzymane z ubezpieczenia wypadkowego stanowią franszyzę w stosunku do świadczeń wypłacanych przez ubezpieczyciela. Odpowiedzialność ubezpieczyciela jest więc uzupełniająca wobec ochrony zapewnianej przez ubezpieczenie wypadkowe.

Najistotniejsza różnica między świadczeniami z ustawy wypadkowej, a tymi, które mogą być dochodzone na drodze cywilnoprawnej, opiera się na reżimie odpowiedzialności. Jeżeli zdarzenie zostanie uznane za wypadek przy pracy, odpowiedzialność ZUS istnieje, chyba że zajdzie jedna z dwóch opisanych w ustawie wypadkowej przesłanek:  

  • gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,  
  • także gdy ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Zakład ubezpieczeń rozpatrując roszczenie z OC pracodawcy, najpierw weryfikuje sam fakt zajścia wypadku (stwierdzony protokołem powypadkowym), a następnie odpowiedzialność ubezpieczonego pracodawcy. W zależności od rodzaju przedsiębiorstwa, będzie to albo odpowiedzialność na zasadzie winy bądź na zasadzie ryzyka (gdy mamy do czynienia z przedsiębiorstwem lub zakładem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody). Może się więc zdarzyć, że mimo stwierdzenia wypadku przy pracy cywilna odpowiedzialność pracodawcy nie zostanie wykazana. Tytułem przykładu można wskazać sytuację, w której to pracownik obsługujący linię do krojenia warzyw doznał utraty palca poprzez ucięcie go przez maszynę. Jeżeli pracodawca posiadał odpowiednie procedury dotyczące reagowania w sytuacji utworzenia „zatoru” na linii produkcyjnej (odłączenie zasilania, usunięcie zatoru za pomocą odpowiedniego narzędzia), a pracownik był z tymi zaznajomiony i przeszkolony w tym zakresie, trudno jest mówić o odpowiedzialności pracodawcy.

Rozważając celowość zaproponowania klientowi OC pracodawcy, trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na dwie kwestie: 

  • limitowaną wysokość świadczeń z ubezpieczenia społecznego, która nie pokrywa w pełni roszczenia pracownika, zwłaszcza przy poważnym wypadku 
  • oraz zamknięty katalog świadczeń z ubezpieczenia społecznego. 

Sprawy związane z wypadkami przy pracy nie funkcjonują w próżni, w nich również pojawiają się coraz wyższe roszczenia – podobnie jak w przypadku ubezpieczeń komunikacyjnych czy ubezpieczeń medycznych. Wysokość świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego nie jest zależna od sytuacji ekonomicznej ubezpieczonego i wielkości jego potrzeb (czyli realnej wysokości szkody), opiera się na schemacie (wysokość uszczerbku pomnożona przez „cenę” za procent). Co szczególnie istotne, świadczenia wypacane przez ZUS nie pokrywają kosztów zadośćuczynienia za ból i cierpienie. Z tym roszczeniem pracownik skieruje się, po przejściu przez procedurę z ustawy wypadkowej, wprost do swojego pracodawcy. I w tym przypadku ubezpieczenie staje się czasem „być albo nie być” pracodawcy.

Dyrektor Dep. ubezpieczeń korporacyjnych
Nasze ubezpieczenia 
Ubezpieczasz w Allianz swoją firmę. Możesz skoncentrować się na swojej działalności, klientach i celach.
My dołożymy starań, aby pomóc Ci załatwiać sprawy związane z ubezpieczeniami – szybko i wygodnie - przez internet.
Wypełnij i wyślij formularz. Powiadomimy Cię o załatwionej sprawie.

Ten materiał reklamowy ma charakter wyłącznie informacyjny, służy przybliżeniu zakresu ubezpieczenia i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego ani rekomendacji do złożenia wniosku lub przyjęcia oferty umowy ubezpieczenia. Dokument ten nie stanowi wzorca umownego ani części umowy ubezpieczenia. Szczegółowy zakres i warunki ubezpieczenia regulują ogólne warunki ubezpieczenia wraz z załącznikami, właściwe dla tej umowy (dostępne na stronie Centrum dokumentów), w których znajdziesz postanowienia dotyczące m.in. składki, zakresu ubezpieczenia, ograniczeń i wyłączeń odpowiedzialności Towarzystwa Ubezpieczeń Allianz Życie Polska Spółka Akcyjna oraz warunków wypłaty i zasad obliczania świadczeń ubezpieczeniowych.

Towarzystwo Ubezpieczeń Allianz Życie Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Inflancka 4B, 00-189 Warszawa, wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS: 0000002561, NIP 5260209975, REGON 010587003, wysokość kapitału zakładowego 95 480 000 zł; wpłacony: 87 267 500  zł. Tu znajdziesz pełne dane o spółce.

 

Ten materiał reklamowy ma charakter wyłącznie informacyjny, służy przybliżeniu zakresu ubezpieczenia i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego ani rekomendacji do złożenia wniosku lub przyjęcia oferty  umowy ubezpieczenia. Dokument ten nie stanowi wzorca umownego ani części umowy ubezpieczenia. Szczegółowy zakres i warunki ubezpieczenia regulują ogólne warunki ubezpieczenia wraz z załącznikami, właściwe dla danej umowy (dostępne na stronie Centrum dokumentów, w których znajdziesz postanowienia dotyczące m.in. składki, zakresu ubezpieczenia, ograniczeń i wyłączeń odpowiedzialności Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Allianz Polska Spółka Akcyjna oraz warunków wypłaty i zasad obliczania świadczeń ubezpieczeniowych.

Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Allianz Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Inflancka 4B, 00-189 Warszawa, wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS: 0000028261, NIP 525-15-65-015, REGON  012267870, wysokość kapitału zakładowego: 457 110 000 złotych (wpłacony w całości). Tu znajdziesz  pełne dane o spółce.