Automatyczne przedłużenie OC ppm - jak działa? Jak wypowiedzieć takie ubezpieczenie?

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r. (dalej będziemy ją nazywać ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych)  ubezpieczenie OC ppm   jest obligatoryjne dla właścicieli większości pojazdów zarejestrowanych w Polsce.

Brak ciągłości ochrony w ramach tego ubezpieczenia oznacza zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych nałożenie przez   Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG)  opłaty za brak ubezpieczenia OC ppm), Na potrzeby tego artykułu tę opłatę nazywamy karą finansową, którą nakłada UFG. W wielu przypadkach dochodzi do automatycznego przedłużenia umowy ubezpieczenia OC ppm na kolejny okres ubezpieczenia. To mechanizm, który chroni  poszkodowanych, ale również posiadaczy samochodów, którzy są sprawcami przed sankcjami, a także przed koniecznością wypłaty odszkodowania z własnej kieszeni za spowodowany wypadek lub kolizję. Automatyczne przedłużenie polisy OC ppm to też sposób na to, by usprawnić procesy i ograniczyć formalności. Warto jednak pamiętać, że automatyczne wznowienie ubezpieczenia OC ppm nie zawsze działa – są wyjątki. Piszemy o nich dalej w punkcke „Kiedy nie nastąpi automatyczne wznowienie OC ppm?”

Warunki automatycznego przedłużenia OC ppm wynikają z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Zgodnie z tą ustawą ubezpieczyciel powinien poinformować klienta o zbliżającym się końcu obowiązywania ochrony i o wysokości składki na kolejny roczny okres ubezpieczenia. Powinno to zrobić do 14 dni przed końcem obowiązującej umowy ubezpieczenia OC ppm. Informację tę możesz otrzymać również e-mailem. Jeśli nie wyrazisz zgody na kontakt drogą elektroniczną, otrzymasz ją standardową pocztą. W obu przypadkach warto upewnić się, czy dane kontaktowe udostępnione ubezpieczycielowi są aktualne. Może się zdarzyć, że list z informacją o wznowieniu ubezpieczenia OC ppm przyjdzie na nieaktualny adres i wtedy nie otrzymasz tej informacji w ogóle lub nie dotrze ona do Ciebie na czas. Tymczasem te minimum 14 dni to czas, w którym możesz zaakceptować nowe warunki lub wypowiedzieć umowę. Wypowiedzenie umowy jest możliwe do przedostatniego dnia obowiązywania ochrony ubezpieczeniowej. Jeśli tego nie zrobisz, nastąpi automatyczne przedłużenie ubezpieczenia OC ppm. To standardowa praktyka rynkowa, która wynika z przepisów prawa. Automatyczne przedłużenie OC ppm oczywiście będzie się wiązało z tym, że jako posiadacz pojazdu będziesz mieć obowiązek opłacenia składki za udzielaną przez zakład ubezpieczeń ochronę. Jeśli będziesz uchylać się od tego obowiązku, firma ubezpieczeniowa będzie miała prawo wystąpić z roszczeniem o zapłatę składki – ostatecznie również na drodze sądowej.

„Automatyczne” przedłużenie umowy OC ppm polega na tym, że umowa jest przedłużana na kolejny 12-miesięczny okres. Oznacza to, że w wyniku automatycznego przedłużenia OC ppm jako posiadacz samochodu utrzymasz ochronę w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane Twoim pojazdem osobom trzecim przez kolejne 12 miesięcy. Ustawa nie precyzuje, ile razy może dochodzić do automatycznego przedłużenia ubezpieczenia OC ppm. W praktyce więc ten mechanizm będzie działać co roku, do czasu aż wypowiesz umowę, np. ze względu na chęć zmiany ubezpieczyciela lub zmianę własności pojazdu.

Oczywiście, jeśli w danym roku nie opłacisz składki za ubezpieczenie OC ppm, tzw. klauzula prolongacyjna czyli automatyczne wznowienie nie zadziała. Oznacza to, że wtedy nie otrzymasz od danego ubezpieczyciela informacji o przedłużeniu ochrony w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na kolejny rok. Nie zwolni Cię to jednak z konieczności opłacenia składki za poprzedni rok, w którym ubezpieczyciel zapewniał Ci ochronę w ramach ubezpieczenia OC ppm.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy i zapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej pierwszej raty. Powinno się ją opłacić do tzw. dnia wymagalności składki lub jej pierwszej raty, tj. do dnia początku ochrony. Jeśli przegapisz termin płatności, ureguluj należność niezwłocznie po tym, jak spostrzeżesz swoje zaniedbanie. Ubezpieczyciel z pewnością upomni się o nieuregulowaną składkę – zwykle zrobi to w postaci tzw. monitu czyli listu z przypomnieniem o płatności składki lub wezwaniem do zapłaty. Nie ignoruj takiego wezwania, bo firma ubezpieczeniowa na pewno będzie dochodzić swoich należności za świadczoną w tym czasie ochronę. Może nawet zlecić windykację składki specjalnej zewnętrznej firmie a ostatecznie – wystąpić na drogę sądową. Pamiętaj też, że jeśli nie opłacisz tej składki lub jej części, to nie dojdzie też do automatycznego wznowienia ochrony na kolejny 12-miesięczny okres w zakresie OC ppm u tego ubezpieczyciela.

Automatyczne przedłużenie OC ppm może również być opłacone w ratach. Dzięki temu składki nie trzeba wpłacać w całości za cały rok, ale można ją rozłożyć na dwie lub na cztery raty (w zależności od tego, co proponuje ubezpieczyciel). Wtedy składkę zapłacisz z półroczną lub kwartalną częstotliwością.

Pamiętaj, że nieopłacone ubezpieczenie OC ppm – również to przedłużone automatycznie – nie wygasa w trakcie okresu ubezpieczenia. Taka właśnie była intencja ustawodawcy.. W razie wypadku lub kolizji ubezpieczyciel wypłaci z Twojego ubezpieczenia odszkodowanie poszkodowanym. Jeśli nie będzie ono przez Ciebie opłacone, jako sprawca nie poniesiesz kosztów odszkodowania, ale nadal będziesz mieć obowiązek opłacenia składki.  

Dla wielu kierowców automatyczne przedłużenie OC ppm to duże ułatwienie. Trzeba jednak pamiętać, że ten mechanizm nie zawsze ma zastosowanie. Wyjątki od reguł są określone w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych. OC ppm nie przedłuży się automatycznie, jeśli dojdzie do upadłości lub ogłoszenia likwidacji towarzystwa ubezpieczeniowego oraz  w trzech przypadkach, które mogą zależeć od Ciebie i które wymieniamy niżej.

●     Jeśli jako posiadacz pojazdu nie opłacisz całej składki – mimo że umowa w takiej sytuacji nadal będzie zapewniać ochronę przez cały rok – to nie nastąpi jej automatyczne przedłużenie. Ubezpieczenie wygaśnie wraz z zakończeniem okresu umowy. Nie oznacza to jednak, że wygasną Twoje zobowiązania wobec niego –ubezpieczyciel będzie dochodzić od Ciebie nieopłaconej składki. Jeśli w trakcie trwania umowy nie uda się jej wyegzekwować, może nawet skierować sprawę na drogę sądową.

●     Gdy kupisz samochód z drugiej ręki z ważnym ubezpieczeniem OC ppm, pamiętaj, że to ubezpieczenie nie przedłuży się automatycznie. Kupując samochód, wraz z nim otrzymujesz ubezpieczenie komunikacyjne OC ppm. Jako nowy właściciel masz wtedy dwie możliwości: wypowiedzieć je i zawrzeć nową umowę lub nadal korzystać z tej przejętej polisy. Jeśli zdecydujesz się na to drugie rozwiązanie, musisz pamiętać, że towarzystwo może przeliczyć składkę (żeby uwzględnić Twój osobisty poziom zniżek oraz zwyżek). Pamiętaj też o tym, że umowa nie przedłuży się automatycznie. O zawarcie nowej musisz zadbać samodzielnie. Aby uniknąć przerwy w OC ppm, wykup ją z końcem okresu ochrony.

●     Gdy posiadasz krótkoterminowe ubezpieczenie OC ppm, wtedy automatyczne przedłużenie nie dotyczy Twojej umowy. Krótkoterminowe ubezpieczenia są dostępne dla pojazdów historycznych, przeznaczonych do jazd testowych, pojazdów wolnobieżnych, zarejestrowanych za granicą lub czasowo. Krótkoterminowe OC ppm zapewnia ochronę przez nie krócej niż  30 dni lub 3 miesiące w zależności od rodzaju pojazdu. Ubezpieczenie OC ppm zawarte na taki okres nie podlega automatycznemu przedłużeniu.

W przypadku, gdy automatyczne przedłużenie OC ppm nie przysługuje, musisz samodzielnie zadbać o ubezpieczenie w kolejnym okresie. Wystarczy, że w tym celu zgłosisz się do wybranego ubezpieczyciela i wykupisz ochronę. Jeśli zależy Ci na czasie, możesz to zrobić online, nie wychodząc z domu. Nową umowę trzeba zawrzeć tak, by początek ochrony nastąpił dokładnie dzień po zakończeniu ochrony w ramach poprzedniej umowy. W innym przypadku może dojść do przerwy w ubezpieczeniu OC ppm. Ta natomiast naraża kierowcę na wiele poważnych konsekwencji.

Pierwsza z nich to kara nałożona przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Zgodnie z aktualnymi przepisami Fundusz może ukarać nawet za jeden dzień braku ochrony. Opłaty karne są publikowane przez UFG na stronie: https://www.ufg.pl/infoportal/faces/oracle/webcenter/portalapp/pagehierarchy/Page116.jspx?_afrLoop=161896171816492&_afrWindowMode=0&_adf.ctrl-state=fcg67fmhk_59. W 2021 roku wynoszą one w zależności od czasu zwłoki:

●     1120 zł (do 3 dni), 2800 zł (od 4 do 14 dni), 5600 zł (powyżej 14 dni) w przypadku samochodu osobowego;

●     1600 zł (do 3 dni), 4200 zł (od 4 do 14 dni), 8400 zł (powyżej 14 dni) w przypadku samochodu ciężarowego;

●     190 zł (do 3 dni), 470 zł (od 4 do 14 dni), 930 zł (powyżej 14 dni) w przypadku innych pojazdów.

Warto tu wspomnieć, że wysokość kary za brak ciągłości OC jest waloryzowana co roku. To, ile będzie wynosić, zależy od ustalanej corocznie przez rząd płacy minimalnej. Instytucja monitoruje również ważność ubezpieczeń – wykorzystuje do tego dane przesyłane przez towarzystwa ubezpieczeniowe oraz system wirtualny policjant, z którego korzysta UFG (to program, który ma dostęp do bazy ubezpieczonych pojazdów z informacjami o sprzedanych polisach komunikacyjnych, zgłoszonych szkodach i wypłaconych odszkodowaniach). Ważność polisy może również skontrolować np. policja lub urząd w momencie rejestracji samochodu.

Druga konsekwencja braku OC ppm może być jeszcze poważniejsza dla Twojego portfela jako właściciela pojazdu. Spowodowanie kolizji czy wypadku, gdy nie jest się objętym ochroną ubezpieczeniową, jest równoznaczne z tym, że wszystkie koszty szkód poniesiesz z własnej kieszeni. W praktyce oznacza to, że jako sprawca wypadku lub kolizji nie tylko będziesz musiał pokryć koszty naprawy samochodu poszkodowanego, lecz także jego ewentualnego leczenia, rehabilitacji, a nawet renty. 

Może się zdarzyć, że jako właściciel pojazdu zapomnisz o „automatycznym” przedłużeniu ubezpieczenia OC ppm w jednym towarzystwie i wykupisz nową gdzie indziej. W takiej sytuacji nie masz co panikować – nie musisz opłacać składek za dwa ubezpieczenia. Umowę, która przedłużyła się „automatycznie” bez problemu możesz wypowiedzieć. Towarzystwo ubezpieczeniowe pobierze opłatę tylko za okres ochrony, który upłynął od automatycznego odnowienia umowy do dnia jej wypowiedzenia.

Chociaż tzw. automatyczne przedłużenie OC ppm to wygoda i komfort dla właściciela auta, nie każdy chce korzystać z tej opcji. Prawo dopuszcza taką sytuację i daje możliwość wypowiedzenia umowy, a tym samym zrezygnowania z jej automatycznego przedłużenia. Aby to zrobić, do dotychczasowego ubezpieczyciela należy złożyć wniosek o wypowiedzenie umowy. Trzeba to zrobić najpóźniej dzień przed jej końcem. Przekroczenie tego terminu spowoduje, że umowa przedłuży się automatycznie. Wtedy też można ją wypowiedzieć, ale ubezpieczyciel naliczy składkę za czas, w którym świadczył ochronę (czyli od dnia automatycznego wznowienia do dnia złożenia wypowiedzenia).