Pierwszy kwartał 2022 roku przejdzie do historii jako tragiczny czas, w którym tuż przy granicy Polski (i Unii Europejskiej) wybuchła wojna. 24 lutego 2022 roku kierowana przez Władimira Putina Rosja dokonała militarnej agresji na suwerenną Ukrainę. Wojna i jej nieprzewidywalne konsekwencje – polityczne i gospodarcze – wywołały na rynku finansowym prawdziwą panikę. Najmocniej ucierpiały rynki akcyjne, ale na wartości traciły także obligacje i waluty. Ceny surowców z kolei poszybowały w górę przyspieszając wzrost inflacji do poziomów powyżej wszelkich granic tolerancji banków centralnych. Szczególnie boleśnie odczuwane są skutki wysokich cen surowców energetycznych, których gwałtowny wzrost nie tylko napędza inflację, ale jednocześnie może popchnąć globalną gospodarkę w recesję, czyli wywołać bardzo groźne zjawisko stagflacji (tzn. stagnacji, której towarzyszy wysoka inflacja). Na pewno przedłużająca się wojna oraz sankcje nakładane na Rosję gwarantują dalszy wzrost inflacji oraz opóźniają możliwość jej normalizacji co najmniej o kilka kwartałów. W takiej sytuacji banki centralne czołowych gospodarek dokonały zwrotu o 180 stopni w prowadzonej polityce monetarnej i przystąpiły do ostrych działań antyinflacyjnych, czyli definitywnego zakończenia druku pieniądza oraz rozpoczęcia serii podwyżek stóp procentowych.
I kwartał 2022
Co się wydarzyło na rynku dłużnym?
W regionie Europy Środkowej, gdzie fundusze dłużne Aviva Investors TFI koncentrują działalność, inflacja osiągnęła w kilku krajach poziomy dwucyfrowe. W Polsce w marcu wyniosła 10,9% r/r, a główna stopa procentowa NBP osiągnęła koniec 1. kwartału wartość 3,50% (wobec 1,75% na początku tego roku). Wciąż jednak jest to poziom zdecydowanie za niski wobec szalejącej inflacji. Dlatego spodziewamy się kolejnych podwyżek stóp procentowych do poziomu 6-7%. Nowym źródłem ryzyka inwestycyjnego w naszym regionie stało się bliskie sąsiedztwo działań wojennych, co dodatkowo zniechęca zagranicznych inwestorów do kupowania polskich papierów skarbowych. W wyniku kumulacji tak skrajnie niekorzystnych zjawisk, mieliśmy do czynienia z potężnym wzrostem rentowności obligacji (spadków cen) do poziomów niewidzianych od ponad dekady. Rentowność krajowej obligacji 10-letniej wzrosła do poziomu 5,25% (wobec 3,70% na początku tego roku), co przełożyło się na spadek ceny o kilkanaście procent.
Co się wydarzyło na rynku akcji?
Globalny indeks akcji odnotował w 1. kwartale 2022 roku spadek o 5,7%. Nieznacznie gorzej zachowały się rynki rozwijające - strata w wysokości 7,3%. Wśród rynków rozwiniętych większe spadki odnotowały kraje europejskie ze względu na bliskość zaatakowanej zbrojnie Ukrainy. Niemiecki indeks zakończył kwartał stratą na poziomie 11,7%. Polski rynek akcji wypadł w pierwszym kwartale tylko nieznacznie gorzej na tle rynków światowych, pomimo bliskości zaatakowanej zbrojnie Ukrainy. Indeks WIG spadł o 6,3%. W tym okresie wystąpiła bardzo silna rozbieżność w zachowaniu sektorów. Indeks sektora bankowego spadł o 11,5% w obawie o wpływ wojny na kondycję polskiej gospodarki oraz sytuację płynnościową przedsiębiorstw. Natomiast w tym czasie indeks spółek surowcowych wzrósł o 33%.
Dla wchodzących w skład API funduszy akcji zagranicznych 1. kwartał okazał się spadkowy, jednak wyniki były relatywnie lepsze od zmian głównych indeksów rynków akcji. [do kwartalnika API]
Za sprawą wydarzeń na Ukrainie i ich wpływu na rynki finansowe fundusze PPK przyniosły w 1. kwartale ujemne stopy zwrotu. [do kwartalnika PPK]
Perspektywy na 2022
Nasze prognozy z początku roku zakładały stopniowe wyhamowanie inflacji, dzięki wygasającej pandemii oraz antyinflacyjnym działaniom banków centralnych. Ten scenariusz skutecznie materializował się do momentu agresji Rosji na Ukrainę. Wybuch wojny diametralnie odmienił perspektywy gospodarcze, m.in. napędzając inflację do poziomów zagrażających globalnej stabilności ekonomicznej i zmuszając banki centralne do przejścia na ścieżkę agresywnego zacieśniania polityki pieniężnej. Ponadto znacząco pogorszyła się przewidywalność wydarzeń globalnych, a co za tym idzie także procesów ekonomicznych zarówno w krótkim, jak i długim horyzoncie czasu. Obecnie podzielamy pogląd, że inflacja pozostanie wysoka przez kolejne kilka kwartałów, co spowoduje kolejne podwyżki stóp procentowych. Jednocześnie uważamy, że taki scenariusz został już w dużym stopniu uwzględniony w obecnych wycenach obligacji, a zdecydowana antyinflacyjna postawa banków centralnych powinna - w dłuższym horyzoncie czasu - sprzyjać stabilizowaniu się sytuacji na rynkach obligacji. Spodziewamy się także kontynuacji podwyższonej zmienności na rynkach akcji, która w dużym stopniu zależna będzie od przebiegu działań wojennych w Ukrainie.
Jakie są szanse i ryzyka rynkowe?
Szanse
Zagrożenia
- nieprzewidywalność sytuacji na rynkach finansowych, związana z wojną w Ukrainie notowanego obecnie wysokiego poziomu stopy inflacji
- wzrost stóp procentowych w USA, wynikający z utrzymania wysokiego poziomu stopy inflacji
- spowolnienie wzrostu gospodarczego na świecie, w związku z niższą realną siłą nabywczą konsumentów
- wysoki poziom wycen spółek w stosunku do poziomów historycznych
Zainwestujesz z nami?
Jeśli nie spróbujesz, nigdy się nie dowiesz czy warto. Wybierz najlepszy dla siebie fundusz i zacznij inwestować!