Zbyt rzadko zadajemy sobie pytanie, jak dbać o serce, a przecież najczęściej umieramy właśnie z powodu chorób układu krążenia. To one były przyczyną śmierci 84,5 tys. Polaków i stanowiły ponad 40% wszystkich zgonów w I połowie 2020 r.1. Mimo to – jeśli obawiamy się poważnej choroby – zwykle myślimy o nowotworach. Nieco też bagatelizujemy znaczenie podstawowych badań kontrolnych, np. sprawdzających poziom cholesterolu, oraz prostych nawyków, dzięki którym nasze serca będą zdrowsze, a my będziemy się lepiej czuć. Dlaczego warto je znać? To nasz styl życia w ponad 50% decyduje o stanie naszego serca i naszej kondycji psychofizycznej.
Spis treści:
Dlaczego chorujemy na serce?
W większości przypadków choroby układu krążenia rozwijają się latami i przez długi czas nie dają żadnych objawów. Zbyt późne rozpoznanie i lekceważenie objawów chorób serca oznacza często znaczące pogorszenie jakości życia oraz może wpłynąć na jego skrócenie. Wystarczy przytoczyć kilka statystyk:
- każdego roku 100 tys. Polaków umiera z powodu choroby niedokrwiennej serca2,
- co czwarty obecny 40-latek i co piąta obecna 40-latka zachoruje na niewydolność serca2,
- zbyt wysoki cholesterol może mieć 60% Polaków3,
- na tzw. rodzinną hipercholesterolemię cierpi w Polsce 190 tys. osób - 100-krotnie zwiększa ona ryzyko zgonu przed 40 rokiem życia. Nawet 99 proc. osób z tym zaburzeniem nie jest zdiagnozowanych ani leczonych. Pierwszym objawem jest zawał serca lub udar mózgu3.
Tymczasem nawet 30% Polaków nie sprawdza poziomu cholesterolu we krwi4. Nie każdy z nas też pamięta o regularnym pomiarze ciśnienia tętniczego. Na stan naszego serca, a także na wysoki cholesterol negatywnie wpływają następujące czynniki:
- nadmierna masa ciała,
- palenie tytoniu,
- niewielka aktywność fizyczna,
- nadużywanie alkoholu,
- stres.
Pandemia koronawirusa dodatkowo wpłynęła na wzmocnienie niezdrowych nawyków żywieniowych, zwiększone spożycie alkoholu czy brak aktywności fizycznej. Warto jednak pamiętać, że na większość tych zachowań mamy duży wpływ. Ich zmiana nie tylko sprawi, że zmniejszymy ryzyko zachorowania na choroby serca i układu krążenia. Pomoże nam też lepiej się poczuć we własnym ciele i zmniejszy naszą podatność na stres.
Styl życia a nasze serce – prawdy i mity o tym, jak dbać o serce
Na początek warto rozprawić się z dwoma mitami na temat tego, jak dbać o serce, oraz potwierdzić dwa fakty.
To, co jemy, ma wpływ na stan naszego serca i układu krążenia oraz na nasze samopoczucie – FAKT
Czy zastanawiasz się czasem, jak dbać o serce i co jeść, aby być w dobrej kondycji? Specjaliści podpowiadają, że dobra żywność to żywność naturalna i nieprzetworzona. Warto postawić na produkty pełnoziarniste, warzywa i owoce (najlepiej sezonowe) oraz dobrej jakości mięso, ryby i tłuszcze.
Ważne dla serca są wapń (obecny np. w nabiale i pestkach dyni), magnez (który znajdziemy np. w orzechach i migdałach) i potas (dobrym jego źródłem są m.in. suszone morele i banany). Kluczowe też jest regularne jadanie posiłków oraz dobre nawodnienie dzięki wodzie i naparom ziołowym.