Markery nowotworowe to substancje, których stężenie może wzrastać, gdy w organizmie rozwija się nowotwór. Badanie markerów nowotworowych jest jednym ze sposobów wczesnej diagnostyki chorób nowotworowych, które w początkowym stadium często nie dają charakterystycznych objawów. Jakie są rodzaje i normy markerów nowotworowych?
Spis treści:
- Markery nowotworowe – co to jest?
- Markery nowotworowe – rodzaje
- Markery nowotworowe – normy
- Markery nowotworowe – cena
Markery nowotworowe – co to jest?
Markery nowotworowe to substancje takie jak antygeny, białka, hormony i enzymy, których poziom w organizmie może znacząco przekraczać określone normy, gdy rozwija się w nim choroba nowotworowa. Markery, zwane też znacznikami nowotworowymi, są obecne we krwi, moczu lub wycinkach tkanek. Co ważne, markery rakowe mogą być produkowane zarówno przez komórki nowotworowe, jak i zdrowe, które reagują tak na postępujący proces chorobowy w organizmie.
Oznaczenie markerów pozwala na wykrycie w płynach ustrojowych obecności substancji białkowych, które są wytwarzane przez komórki nowotworowe. Co daje to badanie? Markery nowotworowe są jedną z metod diagnostyki raka. Nawet w początkowej fazie choroby, gdy nie daje ona jeszcze specyficznych objawów, w organizmie zachodzą zmiany – a pomiar markerów umożliwia ich zidentyfikowanie. Warto jednak podkreślić, że choć regularne badania są pomocne w wykrywaniu raka, aktualnie oznaczanie markerów nowotworowych nie jest zalecane rutynowo.
Markery nowotworowe – rodzaje
Wyróżniamy następujące rodzaje markerów nowotworowych:
- antygen karcyno-embrionalny CEA – marker nowotworowy jelita grubego, gruczołu krokowego i płuc, którego stężenie może wzrosnąć przy nowotworach tych narządów;
- alfa-fetoproteina AFP – może występować u osób, u których rozwija się rak wątroby;
- ludzka gonadotropina kosmówkowa HCG – jest produkowana w ponad połowie przypadków nowotworów jąder;
- hormony ektopowe – to przede wszystkim markery nowotworowe płuc. Są wydzielane przez nowotwory, które nie pochodzą z gruczołów endokrynnych. W minimalnym stopniu mogą być wytwarzane w przebiegu raka sutka, nerek lub wątroby;
- kwaśna fosfataza stercza PAP – jest produkowana przez nowotwór gruczołu krokowego;
- fosfataza alkaliczna – jej zwiększony poziom może świadczyć o raku wątroby i kości;
- dehydrogenaza mleczanowa LDH – marker stosowany głównie w diagnostyce chłoniaków;
- immunoglobuliny – wykorzystywane przy podejrzeniu i monitorowaniu guzów limfatycznych;
- antygen nowotworowy CA 125 – marker nowotworowy jajnika, wydzielany w przebiegu raka tego narządu. Markery nowotworowe CA 125 mogą także wzrosnąć przy raku płuc, ale dochodzi do tego sporadycznie;
- swoisty antygen sterczowy PSA – jego stężenie wzrasta w nowotworze gruczołu krokowego;
- markery nowotworowe CA 15-3 oraz MCA – markery nowotworowe piersi, wykorzystywane w monitorowaniu raka zdiagnozowanego w jej obrębie;
- antygen nowotworu przewodu pokarmowego CA 19-9 – markery nowotworowe trzustki, pęcherzyka żółciowego i innych narządów układu pokarmowego. Markery nowotworowe CA 19-9 są stwierdzane u dużego odsetka chorujących na raka w obrębie przewodu pokarmowego;
- białka ostrej fazy – są przedmiotem badań jako potencjalne wskaźniki postępującego procesu nowotworzenia.
Markery nowotworowe – normy
W celu pomiaru stężenia znaczników nowotworowych często wykonuje się badanie krwi. Markery nowotworowe – a konkretnie ich poziom – są podawane na wydruku wyników przekazywanym przez laboratorium w zestawieniu z ustalonymi normami. Należy jednak pamiętać, że normy markerów nowotworowych są wartościami referencyjnymi, w związku z czym ich interpretacji powinien dokonać lekarz.
Czy markery nowotworowe są wiarygodne? To nowoczesna metoda diagnostyczna, która często pozwala na wykrycie raka w początkowym stadium, gdy szanse na jego wyleczenie są największe. Trzeba jednak mieć na uwadze, że zarówno prawidłowe stężenie markerów nie wyklucza nowotworu, jak i ich podwyższony poziom nie musi być równoznaczny z diagnozą raka – do wzrostu niektórych z nich dochodzi bowiem również w przebiegu innych chorób.
Rozpoznanie choroby nowotworowej zawsze rodzi obawy o bezpieczeństwo najbliższych – także finansowe. W takiej sytuacji nieocenione okazuje się , które zapewnia wsparcie w trudnych sytuacjach życiowych. Co bardzo istotne, polisa jest zabezpieczeniem nie tylko na wypadek śmierci – dzięki odpowiednim umowom dodatkowym można też otrzymać wypłatę pieniędzy m.in. w razie poważnej choroby czy pobytu w szpitalu. Mogą one ułatwić szybsze i skuteczniejsze leczenie.
Markery nowotworowe – cena
Ceny badań pozwalających na oznaczenie markerów nowotworowych są dość zróżnicowane – zależą przede wszystkim od rodzaju markera. Ile kosztują markery nowotworowe? Ceny pomiaru stężenia jednego markera rozpoczynają się od około 20-30 zł i zazwyczaj nie przekraczają 100 zł, przy czym ostateczna kwota jest też uzależniona od miejsca, w którym badanie będzie wykonywane.
.png)