Przepięcie elektryczne w mieszkaniu – czym jest i co może nam grozić

1.  Przepięcie prądu – na czym polega to zjawisko? 
2.  Przepięcia prądu – jak uchronić domowe sprzęty? 
3.  Przepięcie elektryczne a odszkodowanie 

Aby domowe urządzenia elektryczne działały prawidłowo, potrzebny jest prąd o stałej mocy – 230V. Czasem jednak w domowej sieci elektrycznej dochodzi do znacznego wzrostu napięcia. 

Przepięcie elektryczne to nagły i krótkotrwały skok napięcia w sieci. Jest on wywołany przez awarię sieci, przełączenia w obwodzie, zwarcia doziemne i inne zjawiska prądowe.

Są to tak zwane przepięcia wewnętrzne. Wyróżniamy także przepięcie prądu wywołane przez wyładowania atmosferyczne – bezpośrednie, uderzające w sieć elektryczną oraz pośrednie, uderzające dalej lub bliżej obwodów elektrycznych. 

Mimo, że większość domowych sprzętów ma wytrzymałość udarową izolacji równą 1,5kV, przepięcie i tak jest dla nich niebezpieczne. W wyniku przepięcia moc prądu wrasta powyżej tej wartości, dlatego bez dodatkowego zabezpieczenia instalacji elektrycznej domowe sprzęty nie są chronione przed przepięciami. Im bardziej skomplikowany obwód elektroniczny w urządzeniu, tym jest on wrażliwszy na zmiany napięcia prądu. Takie właśnie są współczesne urządzenia – choć coraz doskonalsze technologicznie, to przy tym także coraz mniej odporne na przepięcia.

Czy bez fachowej wiedzy o elektryce możesz jakoś chronić się przed przepięciami? Tak, jeśli nauczysz się rozpoznawać sytuacje, w których przepięcie elektryczne jest najbardziej prawdopodobne. Są to przede wszystkim burze, ale też problemy z pracą bezpieczników oraz iskrzenie w gniazdku.

Podstawowa ochrona przed przepięciami to działania, które w odpowiednich sytuacjach powinien wykonywać każdy z nas. Po pierwsze zawsze, gdy nadciąga burza, odłączaj od prądu wszelkie sprzęty elektryczne. Nie wystarczy samo ich wyłączenie – to jeden z mitów na temat burzy, w który wciąż zdarza nam się wierzyć. Dopiero wyciągnięcie wtyczek z gniazdek zabezpiecza urządzenia przed awarią spowodowaną uderzeniem pioruna. Powinieneś też wymienić bądź naprawić gniazdko elektryczne, gdy widzisz charakterystyczne iskrzenie albo słyszysz w nim trzaski. Trzaski i iskrzenie spowodowane jest złym połączeniem gniazdka z przewodami instalacyjnymi.

Niestety, przepięcia powodowane są także przez szereg czynników, na które nie mamy wpływu. Bez bardziej zaawansowanej ochrony przepięciowej nie możesz mieć pewności, że nagła zmiana napięcia w sieci nie spowoduje zniszczeń Twojego sprzętu AGD, komputera i innych kosztownych urządzeń. Standardowo zabezpieczenie przepięciowe instalowane jest w miejscach,  w których pracuje wiele bardzo ważnych urządzeń, od których sprawnej, nieprzerwanej pracy zależy bardzo dużo (np. w serwerowniach czy w szpitalach). Nie oznacza to jednak, że nie możesz założyć ich także we własnym domu.  

W sytuacji przepięcia ochronniki przejmują na siebie falę prądu i uziemiają go. Jeśli chcesz założyć u siebie instalację przeciwprzepięciową, powinieneś skontaktować się z elektrykiem.

Zniszczenie urządzeń takich jak komputer, sprzęt audio czy smartfon, który był akurat podłączony do ładowania, to ogromne straty. Nic więc dziwnego, jeśli w przypadku takiej awarii myślisz o odszkodowaniu za przepięcie elektryczne. Tylko do kogo się po nie zgłosić? Kto ponosi winę za powstanie przepięcia? O odszkodowanie można wystąpić do firmy, która dostarcza prąd do Twojego domu. Środki zostają wówczas wypłacone z ubezpieczenia, które posiada firma (jako podmiot gospodarczy dostawca prądu powinien być ubezpieczony). Oczywiście nie odbędzie się to automatycznie – dostawca najpierw wyśle na miejsce ekspertów, którzy ocenią szkody i ich przyczynę. Może się tak zdarzyć, że firma nie poczuje się do winy i stwierdzi, że za przepięcie odpowiedzialny jesteś Ty sam, bo instalacja elektryczna w Twoim domu jest wadliwa albo niewystarczająco zabezpieczona. Wówczas możesz powołać własną komisję do oceny sytuacji, ale jej werdykt będzie miał znaczenie dopiero w sądzie.

Pozwanie dystrybutora energii to poważna sprawa – zajmuje wiele czasu i może być bardzo kosztowna, jeśli jednak się okaże, że to Ty nie masz racji. Zamiast wchodzić na wojenną ścieżkę z dostawcą prądu, zdecydowanie lepiej jest odpowiednio wcześniej ubezpieczyć swoje mieszkanie na wypadek szkodliwych przepięć. Ubezpieczenie od przepięcia zawiera np.  ubezpieczenie mieszkania i domu w Allianz. Jeśli zdecydujesz się na pakiet Max, to dzięki niemu możesz otrzymać odszkodowanie za straty wynikające ze skoków napięcia sieci elektrycznej. Szkodę możesz zgłosić przez internet, a jeśli będzie to konieczne, pojawią się u Ciebie rzeczoznawcy którzy dokonają wyceny szkód.

Przepięcia sieci elektrycznej to bardzo stresujące zdarzenia. Zwłaszcza, że w wielu przypadkach nie możesz im zapobiec, a już zwłaszcza, gdy brakuje Ci fachowej wiedzy o elektryce. Warto zatem mieć ubezpieczenie domu i mieszkania, by zachować na co dzień większy spokój i móc skupić się na tych obszarach życia, na które masz rzeczywisty wpływ.