Komentarz miesiąca  
Rynki akcji i rynki obligacji 
w lipcu 2023

Banki centralne nie zaskoczyły inwestorów. Decyzja Rezerwy Federalnej oraz Europejskiego Banku Centralnego o podniesieniu stóp procentowych o kolejne 25 pb została spokojnie przyjęta przez rynek akcji. Dane gospodarcze były nadal dobre, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. Wstępne dane o PKB za drugi kwartał były lepsze od oczekiwań – amerykańskie PKB wzrosło o 2,4% (oczekiwano zmiany o 1,8% kw./kw.). Nieco gorsze od oczekiwań były natomiast dane z europejskiej gospodarki, szczególnie w Niemczech, gdzie zarówno PKB, jak i wskaźnik wyprzedzający dla przemysłu PMI były poniżej oczekiwań. Wydaje się, że niemieckiej gospodarce ciąży słabsze odbicie w Chinach po zniesieniu obostrzeń pandemicznych, jednak i tutaj optymiści dostrzegają szanse w związku z zapowiedzią zwiększenia wsparcia dla gospodarki podczas posiedzenia Biura Politycznego KPCh.

Lipiec to kontynuacja niskiej zmienności na rynkach. Indeks VIX, obrazujący zmienność rynku, pozostaje na niskich poziomach. Poprawie uległy również nastroje inwestorów. Lipcowe odczyty ankiety Amerykańskiego Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych (AAII) pokazały, że inwestorów oczekujących wzrostów na rynku akcji jest więcej niż historycznie (w dniu 19 lipca odczyt był najwyższy w ciągu ostatnich 12 miesięcy). Może to oznaczać, że znaczna część inwestorów już zakupiła akcje patrząc optymistycznie na wyniki finansowe spółek, a to oznacza większe pole do negatywnych zaskoczeń.

W Stanach Zjednoczonych rozpoczął się okres publikacji wyników finansowych spółek za drugi kwartał. Analitycy oczekują spadku zysków w stosunku do poprzedniego roku, a zatem poprzeczka ustawiona jest dosyć nisko. W kolejnych kwartałach, zgodnie z raportem FactSet, oczekiwana jest już poprawa wyników. Analitycy oczekują wypłaszczenia wyników w trzecim kwartale oraz wzrostu o ponad 7% w czwartym kwartale. Wydaje się zatem, że uwaga inwestorów będzie skupiona na komentarzach spółek dotyczących perspektyw na drugą połowę roku. 
W lipcu rosły ceny akcji zarówno spółek technologicznych, jak i prowadzących działalność w tradycyjnych sektorach gospodarki. Amerykański indeks S&P500 zakończył miesiąc wzrostem o 3,1%. W tym czasie technologiczny Nasdaq Composite wzrósł o 4,1%, a bardziej przemysłowy Dow Jones zwyżkował o 3,4%. Tym razem lepiej zachowały się rynki rozwijające się, a głównie rynek w Chinach, gdzie MSCI China wzrósł o 9,3%. Lepsze zachowanie rynku chińskiego może wynikać z zapowiedzi wsparcia dla gospodarki, a także osłabienia dolara amerykańskiego względem innych walut.

Rynek polski wyróżniał się na tle światowych indeksów, kontynuując trend wzrostowy na rynku akcji. Indeks WIG20, reprezentujący największe spółki, wzrósł o 6,5%. Największe wzrosty odnotowały ceny akcji średnich spółek, a indeks mWIG40 wzrósł o 10,3%. Tym razem mniejsze spółki zachowały się relatywnie gorzej, kończąc miesiąc wzrostem indeksu sWIG80 o 1,1%.

Nadal bardzo dobrze prezentuje się sektor bankowy, jednak największe wzrosty odnotowały ceny akcji spółek energetycznych. Powodem wzrostów była niewiążąca propozycja Skarbu Państwa, reprezentowanego przez Ministerstwo Aktywów Państwowych, w sprawie przejęcia aktywów węglowych od spółek energetycznych. Tym samym spółki energetyczne notowane na warszawskiej giełdzie mogłyby kontynuować transformację energetyczną w kierunku większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Informacje były pozytywnie odebrane przez inwestorów, a indeks WIG-Energia zakończył miesiąc wzrostem o 19,4%.

Pierwszy miesiąc wakacji był udany dla inwestorów przy utrzymującej się niskiej zmienności. W tym okresie nastroje inwestorów uległy wyraźnej poprawie. Również coraz wyższe są oczekiwania analityków do poprawy zysków przez spółki w kolejnych kwartałach. Wydaje się, że uwaga inwestorów będzie skupiona na sezonie wyników, a przede wszystkim na komentarzach spółek dotyczących perspektyw w kolejnych kwartałach. W przypadku negatywnych zaskoczeń zmienność na rynkach może się zwiększać w kolejnych tygodniach.

Najważniejszymi wydarzeniami na rynku obligacji, były posiedzenia amerykańskiego i europejskiego banku centralnego. Zgodnie z oczekiwaniami, zarówno FED jak i ECB podwyższyły stopy procentowe o 25 pb. Kluczowym dla rynku są jednak dalsze decyzje władz monetarnych. Sytuacja gospodarcza w Stanach Zjednoczonych jest zdecydowanie lepsza niż w Europie. Dotychczasowe podwyżki stóp procentowych nie przełożył się na pogorszenie warunków na rynku pracy. Dobrą kondycję potwierdziły dane o dynamice PKB. W II kwartale gospodarka amerykańska rozwijała się w tempie 2,4% q/q, zdecydowanie mocniej od oczekiwań. Jednocześnie proces dezinflacji pospieszył, a zgodnie z ostatnim odczytem, dynamika inflacji spowolniła do 3%. Na starym kontynencie sytuacja makroekonomiczna nie jest aż tak dobra. Wspólnym mianownikiem wydaje się wyraźna dezinflacja, jednakże nastroje pozostają zdecydowanie gorsze. Szczególnie słabo wypada przetwórstwo, borykające się z nieobserwowanym od kilku lat spadkiem nowych zamówień. Negatywny wpływ ma także relatywnie słaba sytuacja gospodarcza w Chinach, które jeszcze nie odtworzyły swojego potencjału po zakończeniu polityki zero covid. Choć nadal globalnym scenariuszem bazowym wydaje się „miękkie lądowanie”, Stany Zjednoczone mają większą szanse na jego realizację. W tych warunkach nie można wykluczyć, iż FED jeszcze raz podwyższy stopy procentowe, zanim przyjmie bardziej neutralne nastawienie. ECB wydaje się bardzie skore do zakończenia cyklu podwyżek i jeśli inflacja nie zaskoczy negatywnie, jest duża szansa, że był to ostatni ruch stóp w górę na starym kontynencie. Rynki wschodzące już teraz w dużym stopni dyskontują pierwsze obniżki stóp.

W skali miesiąca, indeksy obligacji skarbowych w Stanach Zjednoczonych i w Niemczech spadły o podobne wartości, odpowiednio -0,35% i -0,36%. Rynki peryferyjne strefy euro wypadły trochę lepiej, ale dla większości krajów stopy zwrotu były ujemne. Na rynkach wschodzących dominowały wzrosty. Indeks obligacji w „twardych” walutach wzrósł o 1,32% a w walutach lokalnych o 2,43%. Zyskami mogli się cieszyć także posiadacze instrumentów kredytowych. Indeksy obligacji o ryzyku inwestycyjnym wzrosły o prawie 1% a obligacji High Yield niemalże o 2%. 

Zdecydowanie lepsze nastroje, niż na rynkach bazowych, panowały na rynku polskich obligacji skarbowych. Głównym powodem, dla którego inwestorzy przystąpili do zakupów naszych obligacji, był wydźwięk konferencji prasowej prezesa NBP Adama Glapińskiego. Jego zadaniem cykl podwyżek stóp procentowych zakończył się i w tym roku powinniśmy spodziewać się pierwszej obniżki. Warunkiem realizacji tego scenariusza, jest spadek dynamiki inflacji do wartości jednocyfrowych oraz prognozy wspierające spadek dynamiki inflacji w kolejnych miesiącach. Zdaniem analityków jest duża szansa, że jednocyfrowe wartości inflacji odnotujemy już w sierpniu, a we wrześniu spadek inflacji poniżej 10% wydaje się niemal pewny. W tym kontekście pierwsza obniżka stóp procentowych we wrześniu wydaje się wysoce prawdopodobna. Deklaracja prezesa jest o tyle ciekawa, że oficjalna projekcja NBP nie zakłada spadku inflacji do celu inflacyjnego na poziomie 2,5% w horyzoncie analizy. Może to oznaczać, że RPP przejściowo dopuści wyższy poziom inflacji, zanim sprowadzi ją do celu. Za dobry sentyment na naszym rynku, odpowiedzialny był również umacniający się złoty. W lipcu kurs EUR/PLN spadł o prawie 2%, osiągając na koniec miesiąca wartość obserwowaną ostatnio w połowie 2020 roku, bliską 4,40. Od początku roku, złoty zyskał do Euro ponad 6%, co w znacznym stopniu, poprzez kanał kursowy, wspiera obserwowany trend dezinflacji. W lipcu, indeks polskich obligacji skarbowych TBSP, zyskał 1,72%. W podobnym stopniu wzrosły indeksy obligacji z naszego regionu. Obligacje czeskie zyskały prawie 2%, a obligacje rumuńskie ponad 1,7%. Jedynie indeks obligacji węgierskich nie zmienił swojej wartości. 

Od początku roku mamy niewątpliwie do czynienia z hossą na rynku obligacji w naszym regionie. Indeks polskich obligacji skarbowych zyskał niemalże 10%. Rentowność obligacji 10 letnich spadła do poziomu niewiele ponad 5,4%, a rentowność 10 letniego IRS do 4,7%. Obniżki stóp procentowych dopiero zostały zapowiedziane przez prezesa NBP, a rynek już dyskontuje spadek stóp o 1,25 p.p. do poziomu 4,5% w horyzoncie roku. Choć perspektywy naszego rynku nadal pozostają dobre, po tak dużym wzroście należy spodziewać się okresu stabilizacji. Wydaje się, że przejściowo można rozważyć zwiększenie zaangażowania w obligacjach z rynków bazowych. Obligacje te nie zachowywały się tak dobrze w tym roku, a oczekiwania na zakończenie cyklu zacieśnienia monetarnego powinny sprzyjać wzrostowi ich wartości.