Użytkowanie butli z gazem w domu

Butla gazowa wypełniona jest mieszanką propanu i butanu. W odróżnieniu od gazu ciekłego gaz znajdujący się w butli gazu jest cięższy i można go skroplić, dzięki czemu istnieje możliwość umieszczenia go w niewielkich pojemnikach – takich jak butle właśnie – i transportowania w tej formie. Gaz ziemny wymaga tworzenia sieci rurociągów i wydobywany jest bezpośrednio z podziemnych pokładów.

Gaz płynny to wygodne i ekologiczne źródło energii, z którego codziennie korzysta aż 5 mln gospodarstw domowych^[1]. Butle z gazem często wykorzystywane są także w gastronomii czy przez działkowiczów.

Zacznijmy od tego, kto może korzystać z butli – czy butle gazowe nadają się tylko do domu, czy też może butla gazowa może być wykorzystana także w bloku?

Warunki korzystania z butli gazowej określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2015.1422 z dnia 2015.09.18 ), dokładnie § 157 ust. 5 i 6^[2]:

• Tego typu instalacje, które są zasilane gazem płynnym, wykonywane mogą być jedynie w budynkach niskich. Budynek niski może mieć do 12 metrów włącznie nad poziomem terenu lub może być to budynek mieszkalny o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie. Określa to § 8 tego samego rozporządzenia. Jak widać, butla z gazem może być więc wykorzystywana w budynku wielorodzinnym, ale nie w każdym.
• Nie można stosować w tym samym budynku gazu płynnego i gazu z sieci gazowej.

Warto odpowiedzieć na kilka najczęściej pojawiających się pytań związanych z bezpiecznym stosowaniem butli z gazem.

• Jak wygląda budowa butli gazowej?  Takie butle mogą mieć kilka różnych rozmiarów – wyróżniamy butle gazowe light o wadze ok. 5 kg, butle stalowe o wadze 11 i 33 kg oraz butle do wózków motolight o wadze ok. 7 kg^[3]. To, w jaki sposób i z czego butle gazowe są zbudowane, podlega uregulowaniom Urzędu Dozoru Technicznego DT-UC-90/ZP. „Zbiorniki ciśnieniowe. Zbiorniki przenośne (transportowe)”. Najpopularniejsza butla gazowa 11 kg stosowana w domach składa się z następujących elementów: korpusu wykonanego z dwóch wytłoczek (dennic górnej i dolnej), zaworu butli gazowej, szyjki, stopy oraz opcjonalnie z kołnierza.
• Czym kierować się podczas zakupu butli gazowej? Przede wszystkim należy kupować je z legalnych, oficjalnych źródeł. Sprawdź, czy butla ma prawidłowe oznakowanie, foliową plombę i czy nazwa firmy na obu elementach jest jednakowa. Zachowaj paragon zakupu butli.
• Jak powinno wyglądać bezpieczne przewożenie i przechowywanie butli z gazem? Butla musi być przewożona w pozycji pionowej, nie wolno jej także turlać. Nie można przewozić jej transportem publicznym. Należy przechowywać ją w suchym, wentylowanym pomieszczeniu (butla z gazem na zewnątrz budynku to nie jest bezpieczne rozwiązanie), z dala od źródeł ciepła (bezpieczna odległość to min. 1,5 m), a także liczników elektrycznych, gniazd wtykowych i urządzeń powodujących iskrzenie. Wysoka temperatura prowadzi do wzrostu ciśnienia wewnątrz butli, a to może skutkować eksplozją. W pomieszczeniu nie powinno być więcej niż 35 stopni Celsjusza.
• Czy butla z gazem może stać na słońcu? Zdecydowanie nie. Jak już wspomnieliśmy wysoka temperatura może doprowadzić do eksplozji.
• Jak wymienić butlę z gazem? Najbezpieczniej, jeśli wymianą butli gazowej w domu zajmie się dostawca. Jednakże jeśli musisz zrobić to samodzielnie, pamiętaj o wcześniejszym sprawdzeniu uszczelki reduktora ciśnienia i zaworu – spękana bądź pofałdowana wymaga wymiany. Nigdy nie dokonuj napraw butli samodzielnie. Butlę podłączysz za pomocą elastycznego przewodu do gazu wyposażonymi w opaski zaciskowe znajdujące się na obu jej końcach.
• Czy zakręcać butlę z gazem na noc? Tak, warto zakręcać butlę z gazem zawsze wtedy, gdy nie jest używana. Dotyczy to nie tylko nocy, ale także dłuższej nieobecności, np. wyjazdu na wakacje – w takiej sytuacji można również zdemontować reduktor i zabezpieczyć dyszę zaworu nakrętką.
• Czy butla z gazem może stać w piwnicy? Nie, butla z gazem nie powinna być przechowywana poniżej poziomu terenu. Gaz jest cięższy od powietrza i w razie wycieku, zgromadzi się w piwnicy.
• Czy butla z gazem może stać na mrozie? Przede wszystkim butla gazowa na zewnątrz budynku musi być odpowiednio zabezpieczona – osłonięta przed słońcem (zagrożenie przegrzania i wybuchu) czy opadami. Najlepiej więc nie przechowywać jej w ogóle na zewnątrz, jako że może wpłynąć to ujemnie na stan techniczny butli – a więc także nie na mrozie.
• Czy butla gazowa jest bezpieczna? Tak – jeśli wszystkie warunki bezpiecznego zakupu, przewozu, przechowywania i korzystania zostały zachowane, butla gazowa jest bezpieczna.

Pamiętaj także, że instalacja gazowa powinna przynajmniej raz w roku zostać poddana kontroli okresowej. To, kto może przeprowadzić taką kontrolę, reguluje art. 62 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.  o prawie budowlanym (Dz. U. z 2016 poz. 290).

Co w sytuacji, gdy dojdzie do wybuchu gazu? Przede wszystkim pamiętaj, że to, dlaczego wybuchają butle z gazem, wynika z błędów popełnionych podczas zakupu (nielegalne źródło), przewożenia (nie w pozycji pionowej), przechowywania (zbyt wysoka temperatura, przechowywanie w pobliżu źródła ognia) czy użytkowania (błędne podłączenie/odłączenie butli).

Przyczyn eksplozji butli z gazem można więc w większości przypadków łatwo uniknąć, stosując się do odpowiednich zasad. Co jeśli jednak doszło do wybuchu butli gazowej? Oprócz upewnienia się, że wszyscy domownicy są bezpieczni i wezwania na miejsce odpowiednich służb, warto zabezpieczyć się wcześniej od skutków takiej sytuacji,wykupując ubezpieczenie domu i mieszkania.  Ubezpieczenie domu od zdarzeń losowych zapewnia wypłatę odszkodowania także w przypadku eksplozji.

Źródła:

^[1] https://muratordom.pl/instalacje/inne-instalacje/bezpieczna-butla-na-co-dzien-aa-2mwo-gEnT-VwxS.html

^[2] https://www.lexlege.pl/tech-war-budynkow/paragraf-157/

^[3] http://www.greengas.pl/?bazawiedzy=dane-techniczne-butli